Diastop NL

HYPERTENSIE

22 december 2020


Laat de druk gerust wat zakken !

Je hebt aan de ene kant de behandeling die de arts voorschrijft. Die is bedoeld om je bloeddruk onder de 14/9 cm Hg te brengen en te houden. Maar langs de andere kant heb je heel wat andere middeltjes en gewoontes die je daarbij kunnen helpen. Leren hoe je je bloeddruk verlaagt, dat komt je de rest van je leven zeker van pas.

Wat is bloeddruk juist?

Het is de druk aan de binnenkant van je slagaders op twee momenten: het eerste cijfer duidt de druk aan wanneer het hart samentrekt, het tweede cijfer wanneer het hart ontspant. Die twee momenten zijn uitgedrukt in centimeter Hg, waarbij Hg staat voor kwik. Soms wordt er ook wel met millimeter Hg gewerkt.

De samentrekking van het hart heet de systole. Het systolische cijfer komt dus overeen met het hoogste cijfer. De ontspanningsfase heet dan de diastole, wat staat voor het laagste cijfer. Wanneer is je bloeddruk te hoog? Als in rust je systolische druk geregeld boven de 14 klimt, en je diastolische druk hoger ligt dan 9 cm Hg. Samen geeft dat de bovengrens van 14/9. Die grens is niet in steen gebeiteld. Er bestaat eigenlijk geen drempelwaarde waarboven het risico drastisch zou toenemen.

Wie loopt er allemaal risico?

Ongeveer tien procent van de Belgen krijgen de diagnose ‘hypertensie’. Maar waarschijnlijk ligt dat cijfer in werkelijkheid dubbel zo hoog, rond de 22 procent. Een derde van de mensen onder de 50 jaar heeft nooit - of heel zelden - zijn bloeddruk gemeten. Volgens de laatste voorspellingen zouden 3 miljoen Belgen tegen 2025 last hebben van een hoge bloeddruk.

Iedereen zou zijn bloeddruk moeten kennen

De aandoening krijgt wel eens de bijnaam “de geruisloze moordenaar”. De symptomen van een te hoge bloeddruk zijn redelijk algemeen: oorsuizingen, duizeligheid, hoofdpijn, gevoelens van druk op de borst, ... Tekenen die onduidelijk of vaag zijn.
Net daarom blijft hypertensie de belangrijkste doodsoorzaak in de wereld. En dat terwijl er genoeg eenvoudige oplossingen en efficiënte medicijnen in omloop zijn om een hoge bloeddruk te behandelen. Hypertensie is een risicofactor bij zestig procent van de beroertes (ook wel cerebrovasculaire ongelukken genoemd) en bij de helft van de hartspierinfarcten. Elk jaar worden in België ongeveer 15.000 sterfgevallen toegeschreven aan hypertensie. Daardoor is het in ons land de tweede belangrijkste doodsoorzaak, na roken. Bovendien gaat hypertensie vaak gepaard met andere aandoeningen: een te hoge cholesterol, een te hoge bloedsuikerspiegel, overgewicht, roken, stress, … In dat geval zijn de gevolgen nóg erger. Redenen genoeg om iedereen aan de bloeddrukmeter te krijgen. Vraag aan je arts om het geregeld even te checken. Ben je ouder dan 40? Meet je bloeddruk dan minstens één keer per jaar.

Negen eenvoudige trucjes om je bloeddruk te verbeteren

  1. Laat het zoutvat links liggen

Volgens de Belgische Cardiologische Liga “zouden er jaarlijks wereldwijd ongeveer 2,5 miljoen doden door hartaandoeningen kunnen worden vermeden als we met zijn allen onze consumptie van zout zouden halveren”. We eten gemiddeld 9 tot 10 gram zout per dag, terwijl dat eigenlijk nooit meer dan zes gram zou mogen zijn. Hoe doe je dat, je zout halveren? Verban het zoutvat uit de keuken. Zet het niet op tafel. Beperk alles wat extra zout bevat, zoals blikvoeding en industriële kant-en-klaarmaaltijden. Kies voor verse of bevroren producten, die niet bereid zijn. Als je sowieso groenten in blik gebruikt, laat die dan uitlekken en spoel ze achteraf. Koop geen voeding met verborgen zout: soepjes uit een zakje, sauzen, blokjes bouillon, vlees en alle fijne vleeswaren, gerookte vis, ... Vermijd kaas, en dan vooral zoutbommetjes als roquefort, feta, edam, gouda, gesmolten kazen, … Om een voorbeeld te geven: in 100 gram droge worst zit maar liefst 5 tot 6g zout. Om je huisgemaakte gerechten wat te pimpen, kies je best kruiden: Provençaalse kruiden, komijn, tijm, … Pas op met kruidenmengsels: slamix, kippen-kruiden, couscouskruiden, … Ook mosterd en sojasaus bevatten veel zout. Om te weten hoeveel zout een product bevat, bekijk je gewoon even het etiket. Sommige producenten laten het na om de hoeveelheid (keuken)zout - ook wel natriumchloride - per 100 gram te vermelden. Ze vermelden alleen het gehalte aan natrium. Weet dan dat 1 gram natrium gelijk is aan 2,5 gram zout.

  1. Gooi de asbak buiten

Roken blijft volgens cardiologen het zwarte beest van de gezondheid. Nicotine verhoogt de druk in de slagaders en laat je hart harder werken. Je loopt trouwens ook gevaar als je zelf geen sigaretten rookt, maar je omgeving wél de hele dag loopt te paffen. Passief roken verhoogt je kans op een hartinfarct met dertig procent.

  1. Verzoen je met je weegschaal

Als het de enige factor is, vormt overgewicht of obesitas op zich weinig gevaar. Maar als je het combineert met andere aanvallen op een gezonde levenshygiëne, wordt overgewicht een belangrijke trigger voor een hoge bloeddruk. Goed nieuws voor als je weegschaal geregeld te ver doorslaat: je hoeft helemaal geen tientallen kilo’s af te vallen om het risico te verminderen. Door tien procent van je gewicht te verliezen verbeter je al heel wat aspecten van je gezondheid, zoals de bloeddruk of de cholesterol.

  1. Beweeg

Geen tijd om te sporten? Alleen al een dagelijks wandeltochtje van minstens een halfuurtje verbetert de bloedcirculatie. Dat komt neer op ongeveer 8000 tot 10.000 stappen. Ga te voet naar je werk of stap één halte vroeger van de bus, neem de trap in plaats van de lift, parkeer je auto zo ver mogelijk, ... Trek je gymschoenen aan en zet tegelijk je hoofdtelefoon op: je fysieke inspanningen krijgen een boost tegen een muzikale achtergrond.

  1. Ssst… Geef je oren rust

De wetgever heeft geluidsoverlast op het werk de laatste decennia flink aan banden gelegd. Maar in onze vrije tijd doen we uiteraard wat we willen. En dan zetten we jammer genoeg het volume loeihard. Tijdens concerten, via de hoofdtelefoon, in het verkeer: onze oren krijgen het geregeld zwaar te verduren. Zelfs een gedempte klank of een geluid dat draaglijk lijkt, verhoogt soms de spanning. Om overlast te voorkomen, draag je best oordopjes van schuimrubber. Die verminderen de geluidsintensiteit met ongeveer 20 decibel en filteren de hoge frequenties. Geef je oren geregeld absolute rust.

  1. Schakel over op groen

Drie keer per dag groenten en fruit eten volstaat nog altijd om het risico op een overlijden door hart- en vaatziekten met een derde te verminderen. Naast vele vezels, bevatten sommige planten ook essentiële voedingsstoffen voor hartfunctie en bloeddruk. Zo is magnesium een spierverslapper die ook stress bestrijdt. Magnesium is te vinden in verschillende soorten bonen (kikkererwten, witte bonen, linzen, ...), bananen, aardappelen, spinazie, ...

  1. Wit is altijd aan te raden

Zet dagelijks drie magere melkproducten op je menu. Eén gram calcium per dag zou helpen om de wanden van de slagaders soepel te houden. Met kaas is er wel een probleempje. Ze zijn dikwijls rijk aan dierlijke vetten, die te vermijden zijn bij overgewicht of hoge cholesterol. Wat kies je dan wel? Melk van olierijke noten: amandelen, hazelnoten, … Die zijn van nature rijk aan calcium. Soja- of rijstmelk verrijkt met calcium: dat zijn ook aanraders. Net als calciumrijk water. Daarbij kan je zelfs een nulletje schrijven achter de hoeveelheid calorieën.

  1. Neem je tijd om te ontspannen

Staren naar een aquarium waarin visjes vredig zwemmen verlaagt traag maar zeker de bloeddruk en het hartritme. Dat constateerde de Amerikaanse professor Aaron Katcher, na een onderzoek bij mensen met een normale en een te hoge bloeddruk. Ook al is stress nooit de oorzaak van hypertensie, het kan de situatie wel erger maken. Dagelijks twintig minuten ontspannen betekent al een verbetering. Aan jou de keuze om te gaan voor yoga, sofrologie, hypnose, …

  1. Drink met mate

Drie glazen alcohol per dag voor vrouwen en drie tot vijf glazen voor mannen: het verdubbelt de kans op een hoge bloeddruk.

Belgische Cardiologische Liga: www.liguecardioliga.be/nl/
Belgisch comité ter bestrijding van hypertensie: www.mybpmatters.be/nl